لک صورت به عنوان عارضه بسیار رایج پوستی، ممکن است به دلایل مختلف اعم از آسیبهای ناشی از نور خورشید، ماه گرفتگی، لکهای ناشی از بارداری یا بیماری، لک صورت با منشاء ژنتیکی و ... ایجاد شود . این عارضه پوستی که ممکن است برای مردان یا زنان رخ دهد؛ غالباً به رنگهای قهوهای روشن تا تیره بر روی بینی، پیشانی و گونه دیده میشود. شایعترین سن بروز این لکها در بین سنین 20 تا 30 سالگی ست.
لکه های تیره (هایپر پیگمانتاسیون) هنگامی بر روی پوست پدیدار می شوند که پوست بیش از مقدار طبیعی ملانین تولید کند. این لکهها درواقع بسیار کوچک و سطحی میباشند با توجه به اینکه خطری برای سلامتی ندارند، اما در روحیه و اعتماد به نفس فرد بسیار تأثیرگذاراند. اکثر افراد مبتلا به لک صورت، از وجود این لکهها ناراضی میباشند و همواره به دنبال راه حلی برای درمان آن هستند.
انواع لکها را میتوان بهصورت زیر دستهبندی کرد:
ملاسما یا لک صورت ناشی از بارداری، در دوران بارداری یا هنگامی که فرد برخی از انواع قرصهای ضد بارداری را مصرف میکند، به وجود می آید. در این شرایط، تغییرات هورمونی ، منجر به افزایش ملانین (سلولی است که به پوست رنگ میبخشد) میشود. تولید بیش از حد ملانین میتواند پوست را تیره تر کند.
کک و مک نیز با دو عامل وراثت و تخریب پوست توسط آفتاب، ایجاد و تشدید میشود. این لکها به رنگهای قهوهای و قرمز و با گستردگی متفاوت در افراد دیده میشوند. با وجود اینکه کک و مک جزو ضایعات کاملاً بیخطر پوست محسوب میشود، ولی برخی از افراد مبتلا به آن به دلیل ایجاد اشکال در ظاهر پوستشان، در صدد درمان این لکهها بر میآیند .
این لکهها با بالا رفتن سن ایجاد میشوند و معمولاً در نقاطی از پوست که در معرض آفتاب بیشتری باشند مانند صورت و پشت دستها دیده خواهند شد. تشخیص لکهای پوستی ناشی از افزایش سن و افتراق آنها با سایر لکها بسیار مهم است زیرا با تشخیص صحیح و انتخاب روش درمانی مناسب، میتوان در رفع و بهبود این ضایعات بسیار مثبت عمل کرد. درمان لک ناشی از افزایش سن به دلیل قرارگیری این ضایعات در خارجی ترین سطح پوست، نسبتاً آسان است. به عبارت بهتر میتوان گفت هر درمانی که به منظور روشن کردن این لکههای پوستی در سطح پوست انجام شود با صلاحدید پزشک میتواند مناسب باشد.
کمبود ویتامینهایی همچون B12، A، C، اسیدفولیک و … میتواند به مرور زمان باعث ایجاد لک صورت بشود.
بعضی از داروها، همچون داروهای ضد سرطان، ضد مالاریا، داروهای مصرفی برای از بین بردن جوش و...، میتواند در صورت ناسازگاری با پوست، باعث ایجاد لک بشود.
در برخی موارد بیماریهایی مانند آکنه و عوارض ناشی از جراحت و التهابات پوست، میتواند تغییر رنگ در برخی نواحی پوست و لک پوستی ایجاد کند. در مورد لک ناشی از آکنه این نکته حائز اهمیت است که علاوه بر درمان لکها، درمان آکنه فعال هم به جهت پیشگیری از ایجاد لکههای جدید الزامی میباشد.
در افراد با سنین مختلف حتی جوانان، ممکن است قرار گرفتن در برابر نور خورشید، بدون استفاده از ضد آفتاب و پوشش مناسب، ایجاد لک نماید . بسیاری از لکهای صورت و پوست، یا در نتیجه قرارگیری در مقابل نور خورشید ایجاد میشوند، یا تشدید مییابند. پس اهمیت استفاده از ضد آفتاب و محافظت در برابر نور خورشید کاملاً واضح است.
روشهای اصلی درمان لک صورت را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد:
در این روش لیزر با هدف قرار دادن ملانین موجود در پوست، پالسهای سریع نور را برای تخریب لکههای تیره صورت ارسال میکند که رنگدانههای ایجاد شده این پالسها را دریافت کرده، خرد و تخریب میشوند. با این شرایط محیطی گرم برای رنگدانهها بوجود میآید که باعث تجزیه شدن آنها به ذرات ریزی میشود که به صورت طبیعی امکان دفع آنها با مرور زمان و رشد پوست وجود دارد.
در نهایت با رشد تدریجی پوست جدید بدون رنگدانه در محل، درمان لک انجام میشود.
این روش بسیار مؤثر است و بهترین روش برای زمانی است که لکهها بسیار قدیمی میباشند. با این روش حتی لکههای تیره تشکیل شده در اعماق پوست نیز قابل درمان هستند. این یکی از مزیتهای این روش است. چراکه باقی روشها قابلیت درمان لکهای قدیمی را ندارند. لکههای بسیار روشن با 4 یا 5 جلسه قابل درمان میباشند. لیزر درمانی در صورت مراقبتهای بعد از لیزر تا 99 درصد مؤثر خواهد بود.
برای درمان لکههای قهوهای و کک ومک معمولاً از روش لایه برداری شیمیایی استفاده میشود. در این روش با قرار دادن یک محلول شیمیایی بر روی پوست، لایههای خارجی پوست از بین میرود. در ادامه نیز با رشد پوست جدید در محل درمان، ظاهر پوست صافتر و با چین وچروک کمتر شکل میگیرد. معمولاً این روش زمانی استفاده میشود که دیگر روشهای درمان سطحی نتواند لکههای ایجاد شده را درمان کند. این لایهبردارها اسیدهایی هستند که به سه دسته اصلی ملایم، متوسط و عمیق تقسیم میشوند. اجزای اصلی لایهبردارهای ملایم اسیدهای آلفا هیدروکسی، اسید گلیکولیک و اسید لاکتیک است. این نوع لایهبردارها مؤثرترین روشها برای درمان لکهای تیره روی پوست هستند.
میکرودرم با پرتاب ذرات بسیار ریز برای از بین بردن و برداشتن لایههای سطح بالای پوست استفاده میکند. به این ترتیب پوست جدید به جای پوست از بین رفته تشکیل میشود که لکههای قدیمی کمتر و خفیفتر دیده شوند. این روش معمولاً نیاز به چند جلسه تکرار دارد.
ممکن است پیشگیری از بروز لکه های تیره پوست همیشه امکان پذیر نباشد. برای مثال، پیشگیری از تغییرات هورمونی دوره بارداری که منجر به ایجاد ملاسما می شوند امکان پذیر نیست. با این حال، اقداماتی وجود دارند که افراد با عمل به آنها می توانند احتمال ابتلا به لکه های تیره را کاهش داده و از تیره تر شدن آنها پیشگیری کنند. این روشها عبارتند از:
بهترین کرم های ضد لک صورت و ضدآفتاب ها در داروخانه آنلاین دکتر وردی داروبیا